Era lengua pròpria d’Aran ei er occitan ena sua modalitat aranesa. Era lengua occitana ei ua lengua romanica que neishec dera evolucion deth latin vulgar qu’auien difonut es romans sustot peth cant occidentau deth sòn empèri.
Se considère qu’er occitan ère ja format coma lengua ath torn der an 1000, mès alavetz es persones que sabien escríuer ac hègen abituaument encara en latin. Posteriorament, er occitan comencèc d’èster emplegat en toti es actes dera vida quotidiana.
Er occitan a diferentes modalitats e ua d’eres ei era gascona, parlada en Gasconha e en Aquitània. D’aguesta modalitat proven er aranés, damb un vocabulari fòrça abondiu e bères caracteristiques pròpries, que mòstren era grana riquesa der occitan.
Er aranés ei oficiau en tota Catalonha des der an 2006 damb eth nau Estatut. Abans, des des annades 1980, ère oficiau sonque ena Val d’Aran.
Er Institut d’Estudis Aranesi – Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana, damb era sua sedença en Vielha, ei era maxima institucion encargada des normes ortografiques e gramaticaus e der vocabulari der aranés, sense desbrembar eth gran corròp de modalitats occitanes. Publique cada an novèlles, diccionaris, gramatiques e estudis sus temes diuèrsi en aranés.
